ملال پیش از قاعدگی(PMDD) یک شکل شدیدتر از سندروم پیش از قاعدگی یا PMS است. ملال پیش از قاعدگی یکسری علایم جسمی و مرتبط با خلق است که چند روز قبل از عادت ماهانه رخ دهد. اختلال ملال پیش از قاعدگی که سندرم پیش از قاعدگی نیز به آن گفته می شود دارای علایم فیزیکی و احساسی می باشد. اختلال ملال پیش از قاعدگی می تواند زندگی روزمره فرد را مختل کند و به روابط فردی آسیب برساند.
فهرست مطالب
افسردگی دوران قاعدگی یا ملال پیش از قاعدگی
دوران قاعدگی می تواند علایم ناراحت کننده ای ایجاد کند. علایم ملال پیش از قاعدگی نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اما اغلب فراتر از ناراحتی های جسمی مثل یک گرفتگی عضلانی ساده و خستگی و سردرد می باشد. تجربه پریشانی عاطفی در دوران قاعدگی بسیار امری رایج می باشد و در ادامه نشانه های این دوران را بررسی می کنیم. تحریک پذیری- اضطراب – مشکل در تمرکز- احساس ناخوشی- گریه زیاد- احساس غم و اندوه به طور مداوم را شامل می شود.
افسردگی و سایر تغییرات خلقی اغلب در روزهای قبل از شروع قاعدگی ظاهر می شوند. اما پس از شروع آن به طور خودکار ناپدید نمی شوند.و می توانند برای چند روز باقی بمانند. برخی افراد پس از پایان دوران قاعدگی خود نیز افسردگی را تجربه می کنند. همان طور که می دانید، این علایم خلقی می تواند کاملا زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و به این حالات ملال پیش از قاعدگی می گویند.
حالات روحی دوران قاعدگی
نوسات خلقی در دوران قاعدگی در آخرین مرحله چرخه قاعدگی که پس ازتخمک گذاری را شامل می شود رخ میدهد. معمولا در روزهای 14 تا 24 سیکل ماهیانه زنانه رخ میدهد. هنگامی که قاعدگی شروع میشود در برخی موارد نوسانات خلقی پدید می آیند. در اینجا به مرور چرخه هیجانات در ملال پیش از قاعدگی می پردازیم.
از دیگر عوامل ملال پیش از قاعدگی مربوط به حالات روحی دوران قاعدگی مثل افسردگی، خشم، گریه و حساسیت بیش از حد می باشد و این امر غم و خشم متناوبی را نیز به همراه خودش دارد و این عوامل به همراه عوامل دیگر به حالات روحی در دوران قاعدگی ربط داده می شوند. شدت این حالات در ملال پیش از قاعدگی نیز بستگی به خود فرد دارد و اینکه چگونه فرد می تواند خودش را کنترل کند.
چون در ملال پیش از قاعدگی، اکثر افراد اصلا امیدی به زندگی ندارد بسیار ناامید هستند، کل ساختار درونی فرد دارای ملال پیش از قاعدگی، افسرده می شود و همچنین عوامل خانوادگی و محیطی نیز می توانند بر شدت بخشی این نشانه های ملال پیش از قاعدگی اثر گذار باشند.
ملاک های تشخیصی اختلال ملال پیش از قاعدگی طبق DSM5
- در غالب دوره های قاعدگی، حداقل پنج نشانه باید در هفته آخر قبل از شروع قاعدگی ها جهت تشخیص ملال پیش از قاعدگی وجود داشته باشند، طی چند روز بعد از شروع قاعدگی وضعیت رو به بهبود برود و یا علایم ملال پیش از قاعدگی به حداقل برسند یا ناپدید شوند.
- حداقل یکی از نشانه های زیر وجود داشته باشد:
- ناپایداری عاطفی مشهود (مثل نوسانات خلقی).
- تحریک پذیری یا خشم محسوس
- خلق افسرده محسوس، احساس نا امیدی
- اضطراب، تنش محسوس و یا احساس برانگیخته بودن
- حداقل یکی از نشانه های زیر وجود داشته باشد تا با نشانه های فوق در مجموع به پنج نشانه برسد.
- کاهش میل علاقه به فعالیتهای رایج (مثل کار، تحصیل، سرگرمی ها).
- مشکل تمرکز ذهنی
- خستگی و رخوت یا فقدان انرژی بارز
- تغییر در اشتها؛ پرخوری، یا اشتیاق به غذایی خاص.
- مشکلات خواب: پرخوابی یا بی خوابی
- کلافگی یا از ددست دادن کنترل
- نشانه های جسمانی نظير التهاب یا ورم پستان، درد مفاصل یا عضله یا افزایش وزن.
- نشانه ها با ناراحتی و یا اختلال قابل مشاهده در کار، تحصیل، فعالیت های اجتماعی یا روابط با دیگران ارتباط دارند (مثل اجتناب از فعالیت های اجتماعی؛ مشکل در کار، تحصیل، یا خانه).
درمان افسردگی قاعدگی یا ملال پیش از قاعدگی
در اختلال ملال پیش از قاعدگی که بسیار هم رایج است فرد می تواند با مراجعه به یک روانپزشک خودش را با دارو درمان کند. لازم به ذکر است که در درمان ملال پیش از قاعدگی داروهایی هم که به فرد تجویز می شوند نباید دارای اثرات منفی و عوارض جانبی باشند و یا اثرات منفی کمتری باشند تا هرچه زودتر فرد بهبود یابد. استفاده از داروهای ضد افسردگی ای که بازجذب سروتونین را کند میکند، درمان موثری برای اختلال های نارسایی پیش از قاعدگی یا ملال پیش از قاعدگی را ایجاد میکند.
این داروها علایم سندرم پیش از قاعدگی (ملال پیش از قاعدگی) را که افسردگی هم یکی از آنهاست را کاهش میدهند بدین منظور زنان دیگر مجبور نیستند هر روز دارو مصرف کنند. همچنین درمان های هورمونی نیز وجود دارند که می توانند برای افراد دارای ملال پیش از قاعدگی کمک کننده باشند ولی درمانگر بنابر نیاز روش های درمانی صحیحی را ارایه میکند. البته استفاده از رژیم غذایی خوب و سبک زندگی بدون استرس نیز میتواند راه گشای این مشکل در ملال پیش از قاعدگی باشد.
علت بد خلقی در دوران قاعدگی
تغییرات هورمونی در نیمه دوم چرخه قاعدگی نیز فاز لوتئال نام دارند. در برخی افراد باعث تغییرات خلق و خویی می شوند که در قسمت های قبل نیز بررسی کردیم. افزایش و کاهش سطح هورمون ها می تواند بر مواد شیمیایی مغز به نام انتقال دهنده های عصبی تاثیر بگذارد. این انتقال دهنده های عصبی سروتونین و دوپامین نام دارند که بر خلق و خو و خواب و انگیزه تاثیر گذار هستند. سطوح پایین سروتونین و دوپامین باعث ایجاد احساساتی از قبلی اضطراب و نگرانی و مشکلات خواب و تحریک پذیری و مشکل غذایی در فرد دارای ملال پیش از قاعدگی میشود.
هنگامی که سطوح استروژن و پروژسترون چند روز پس از قاعدگی دوباره شروع می شود، این علایم اغلب از بین میروند. تحقیقات مختلفی نیز نشان داده است که سطح پروژسترون و استروژن بین افرادی که دچار اختلال ملال پیش از قاعدگی میشوند و افرادی که به آن مبتلا نیستند مشابه است. بنابراین گفته میشود که وجود تفاوت های ژنتیکی می تواند برخی از افراد را نسبت به تغییر سطوح هورمون ها و تاثیر آنها بر مغز حساس تر نشان دهد.
افسردگی و پریود نشدن
عنصر افسردگی بسیار بر قاعدگی تاثیر گذار است و می تواند باعث ایجاد پریود های نامنظم شود. هنگام وقوع استرس و افسردگی هیپوتالاموس دیگر نمی تواند به خوبی کار کند، چون کنترل عملکرد غده هیپوفیز را بر عهده دارد که میتواند بر کنترل کارکرد های تخمدان نیز تاثیر گذار باشد.
اگر تولید استروژن و تخمک گذاری با اختلال روبرو شود، تخمدان ها دیگر به درستی کار نمیکنند که در نهایت تخمک گذاری به تاخیر خواهد افتاد و باعث می شود که قاعدگی های نامنظمی پدید بیاید. عملکرد غدد درون ریز و برون ریز در بد به احساسات و هورمون هایی وابسته است که توسط بدن و خود فرد آزاد می شوند پس باید با ایجاد یک سبک زندگی سالم بتوانیم عملکرد تمامی بخشهای بدن را بهتر کنیم.
سندرم پس از قاعدگی
سندرم پس از قاعدگی بیشتر برای علایم خاصی به کار میرود که پس از پایان قاعدگی خودشان را نشان می دهد و حالت های مختلفی نیز دارند. رژیم غذایی ای که سرشار از قند باشد باعث میشود که قند خون بدن بالا رود و این مورد بر هورمون های بدن تاثیر میگذارد و باعث بروز علایم مربوط به سندرم پس از قاعدگی میشوند. سندرم پس از قاعدگی علایم فراوانی دارد که به صورت فیزیکی و روانی می باشند بیشتر این علایم در دسته تغییرات حسی و خلقی مثل اضطراب و عصبانیت و خشم و گریه و می باشد.
از دیگر علایم فیزیکی به درد در ناحیه شکم و مفاصل و کمر و گردن ارتباط دارد. نشانه های مربوط به سندرم پس از قاعدگی ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشند و افراد نیز تا حدی ممکن است این علایم را تا دو هفته پس از پایان قاعدگی تجربه کنند.
عصبی بودن قبل از پریود
عصبی بودن قبل از پریود باز به عوامل هورمونی و تغییرات آن بستگی دارد و ما نیز در این مورد به دو عنصر استروژن و پروژسترون در قسمت های قبلی این مقاله اشاره کردیم. تغییرات موجود در این دو نوع هورمون می تواند باعث بروز احساسات قبل از پریود شدن شوند. در دوران لوتئال سطح تمامی هورمون ها دچار تغییر میشوند که اگر در این هنگام عمل بارداری رخ ندهد دوباره در اثر تغییر و کاهش هورمون ها، دوره قاعدگی شروع خواهد شد.
بازتغییرات برخی انتقال دهنده ها و هورمون های عصبی مثل سروتونین و دوپامین که در قسمت قبل بحث کردیم می تواند باعث تغییر در احساسات فرد شود.
تاثیر قرص افسردگی بر قاعدگی
استفاده از برخی قرص های افسردگی مثل سرترالین می تواند بر قاعدگی زنان تاثیر گذار باشد که مصرف قرص سرترالین باید تحت نظر روانپزشک باشد. همچنین دوزهای مختلفی در مصرف داروهای افسردگی وجود دارد که بنابر نیاز شما درمانگر برایتان تجویز میکند. ولی باید دانست که استفاده از این قرص ها میتواند باعث تاخیر در پریود شدن در هنگام قاعدگی شود. استفاده از قرص های افسردگی مثل سرترالین تاثیرات مختلفی بر بدن در هنگام افسردگی میگذارد و در افراد خانم نیز میتواند باعث تاثیر بر قاعدگی و کاهش میل جنسی شود.
ما در این مقاله ملال پیش از قاعدگی را بررسی نمودیم و تمامی موارد ملال پیش از قاعدگی و جزییات ملال پیش از قاعدگی را مورد بررسی قرار دادیم. در ابتدا باید بدانیم که نشانه های مرتبط با قاعدگی بیشتر جنبه هورمونی دارند. همچنین مطرح کردیم که فرد با مراجعه به درمانگران می تواند نشانه های افسردگی را کاهش دهد و با مصرف قرص هایی مثل سرترالین این امر میسر است ولی مصرف این قرص میتواند پریود را با تاخیر مواجه کند که در قسمت های قبل بررسی شد.
امیدواریم که اطلاعات مفیدی در خصوص ملال پیش از قاعدگی به شما کاربران گرامی ارایه کرده باشیم. لطفا نظرات، پیشنهادات و انتقاداتتون رو در مورد ملال پیش از قاعدگی در بخش دیدگاه های سایت، با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید. در وبسایت مهدی خلیلی بهترین مطالب آموزشی روانشناسی قرار داده خواهد شد. امیدواریم از این مطالب آموزشی روانشناسی استفاده لازم را ببرید. مقاله اختلال افسردگی هم بسیار خواندنی است. پیشنهاد می شود این مقاله را نیز مطالعه نمایید.
پیج اینستاگرام مهدی خلیلی
ممنون بسیار مفید بود.
فقط یک سوال، آیا ورزش مداوم و منظم هم میتونه توی کاهش علائم pms تاثیر محسوسی داشته باشه؟
کلا رنج و اذیتی است که زنان تجربه می‌کنند ، چه دردهای جسمی و چه مسائل روحی و روانی و این سندرم و افسردگی ها. در کل افراد درگیر ممکن است فقط یک هفته ، ده روز راحت باشند، و تمام ایام ماه درگیر باشند. بنظرم داروهای گیاهی در مواردی کمک میکند، استفاده از دم کرده ی گل سرخ ، زنجبیل، زعفران، زرشک رازیانه.. کمک کننده است.
خیلی عالی و آموزنده
👌🏻