اسکیزوفرنی را می توان از شدید ترین اختلال های روانپزشکی دانست که این اختلال به حدی شدید است که بر تمامی جنبه های زندگی شخص تاثیر می گذارد. غالبا اسکیزوفرنی را با علایم توهم آن می شناسند چرا که توهم ها در این اختلال رایج هستند و زندگی با اسکیزوفرنی می توانند بسیار خطرناک باشند. بیماری اسکیزوفرنی مزمن و جدی است. هرچند شیوع این اختلال به نسبت دیگر اختلال های ذهنی و روانی چندان بالا نیست اما شدت آن که می تواند فرد را کاملا ناتوان کند موجب شده که مطالعات گسترده ای بر این اختلال صورت گیرد.
فرد مبتلا به اسکیزوفرنی در فکر کردن و بروز دادن عواطف خود به مرور ضعیف تر می شود. اسکیزوفرنی در بسیاری از افراد با دیگر اختلال های روان شناختی می تواند همراه شود مانند اضطراب، افسردگی و اختلال های مصرف مواد. زندگی با اسکیزوفرنی بسیار پر چالش است چرا که زندگی با اسکیزوفرنی تاثیر بسیار زیادی بر خانواده فرد مبتلا می گذارد. مبتلایان به اسکیزوفرنی به تدریج ممکن است کاملا ناتوان شوند و با از دست دادن توانایی های فکری، شناختی و ادراکی خود و یا نشان دادن رفتار های نامعمول شغل خود را از دست می دهند. یک بیمار اسکیزوفرن ممکن است تا حدی پیش برود که حتی قادر به مراقبت از خود نباشد.
فهرست مطالب
تاثیر اسکیزوفرنی بر زندگی
از آنجایی که اسکیزوفرنی تاثیر بسزایی بر زندگی فرد بیمار دارد، از این رو زندگی با اسکیزوفرنی به این معناست که این بیماری بر افرادی که با این بیماران زندگی می کنند نیز تاثیر می گذارد. برای مثال این بیماران در انجام وظایف منزل دچار مشکل هستند. نمی توان از این افراد انتظار داشت که از وظایف و مسئولیت های خود در منزل کاملا مطلع باشند.
از دیگر زمینه هایی زندگی با اسکیزوفرنی می توان به موضوعات مالی اشاره کرد. به عنوان یک همسر و فردی که زندگی با اسکیزوفرنی را تجربه می کند لازم است بدانید که این بیمار حتی اگر نشانه های بیماری اش بهتر شود نیز قادر نیست به سراغ یک کار تمام وقت برود و از طرف دیگر هزینه های درمان این بیماری بالا است.
زندگی با اسکیزوفرنی یعنی این بیماری بر رابطه و صمیمیت شخص با خانواده و همسر نیز تاثیر می گذارد. یک بیمار اسکیزوفرن ممکن است در اثر بیماری میل جنسی او کاهش پیدا کند و یا اینکه داروهای ضد روانپریشی که مصرف می کند بر میل جنسی او تاثیر بگذارد. در این صورت ممکن است لازم شود از روانشناس کمک گرفته شود و یا از پزشک درخواست شود که دارو ها را تغییر دهد و یا دارو هایی برای اختلال جنسی ایجاد شده تجویز کند.
زندگی با اسکیزوفرنی و ازدواج
از حیطه های دیگر زندگی با اسکیزوفرنی موضوع روابط عمومی آنهاست که عموما روابط اجتماعی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی چندان مناسب نیست. اسکیزوفرن ها غالبا به برخی هذیان ها دچار می شوند که حس واقعیت سنجی آنها را تحریف می کند به همین دلیل ارتباط برقرار کردن با آنها نیز دشوار می شود. در مطالعاتی که در رابطه زندگی با اسکیزوفرنی و ازدواج صورت گرفته دیده شده که افرادی که مبتلا به اسکیزوفرنی تشخیص داده می شوند، مخصوصا مردانی که این تشخیص را در سنین پایین تر دریافت می کنند نرخ ازدواج در آنها پایین است و از طرف دیگر در ازدواج های اسکیزوفرن ها میزان طلاق زیاد است.
اکثرا در رابطه با این اختلال گفته می شود که اگر به خوبی درمان شوند می توانند یک زندگی تقریبا معمولی و لذت بخش داشته باشند به همین دلیل است که نقش خانواده و همسر اهمیت زیادی دارد. در زندگی با اسکیزوفرنی این مهم است که خانواده فرد مبتلا به بیمار کمک کنند و او را رها نکنند. ممکن است در ابتدا کنار آمدن با این موضوع سخت باشد و خانواده دچار سردرگمی و ترس بشود ولی به مرور با یادگیری نحوه ی برخورد با این اختلال می توان در کمک به بیمار نقش مهمی را ایفا کرد.
یکی دیگر از نکات مهم زندگی با اسکیزوفرنی موضوع مصرف دارو است. رایج است که بیمار اسکیزوفرن از مصرف دارو و دریافت کمک خودداری کند چرا که برخی توهمات و هذیان های پارانوئیدی این اختلال مانع از اعتماد آنها به روند درمان می شود. برای مثال ممکن است شخص گمان کند که توسط فردی کنترل می شود و یا مورد آزار و اذیت قرار می گیرد.
از یک سو هم این بیماران ممکن است کاملا باور داشته باشند که سالم هستند و به درمان نیازی ندارند چرا که آنچه در نظر ما توهم و هذیان است از دید بیمار واقعی است. یک فرد مبتلا به اسکیزوفرنی نمی تواند به راحتی بپذیرد صداهایی که می شنود و یا نگرانی هایی که در رابطه با توطئه ی دیگران دارد اشتباه است و توهمی بیش نیست.
از موارد نگران کننده در زندگی با اسکیزوفرنی موضوع امنیت است و غالب همسرانی که با یک اسکیزوفرن زندگی می کند موضوع امنیت خود و فرزندانشان بیشتر به چشم می خورد. چرا که اگر بیمار اسکیزوفرن از دریافت درمان خودداری کند و حالت روان پریشی در او شدت یابد احتمال خشونت آمیز شدن رفتار او وجود دارد. در چنین زمان هایی لازم می شود که با پلیس و یا تیم بحران تماس گرفته شود تا از آسیب های احتمالی جلوگیری شود.
با این وجود چنین نیست که رفتار خشونت آمیز از نشانه های اسکیزوفرن باشد بلکه تنها یک احتمال گذری است که ممکن است نتیجه شدت علایم روان پریشی باشد. بیماری که به اسکیزوفرنی مبتلا است بیشتر از آنکه به دیگران صدمه بزند به خودش آسیب می رساند. پس در نهایت خشونت فیزیکی یک نگرانی است که احتمال وقوع آن در اسکیزوفرنی وجود دارد اما شایع نیست.
همچنین از دیگر نگرانی ها در زندگی با اسکیزوفرنی می توان به تخریب اموال (مانند سوراخ کردن دیوار)، سوء استفاده های عاطفی و کلامی، سوء مصرف مواد، انجام رفتار های تکانشی تخریب گر همچون آتش سوزی و رفتار های مستبدانه اشاره کرد. مسلما زندگی با یک بیمار اسکیزوفرن که در آن احتمال آسیب زدن به خود و دیگران وجود دارد قابل تحمل نیست و همه ی اعضای خانواده همواره نگران این خواهند بود که هر آن احتمال طغیان وجود دارد.
آنچه که به همسر یک بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی در رابطه با درمان می توان گفت این است که نتیجه درمان به شدت بیماری، سنی که نشانه های بیماری در آن ظاهر شده (هر چه سن کمتر بیماری شدید تر) و میزان پاسخگویی خود بیمار به درمان و همکاری او بستگی دارد. با وجود اینکه بیمار ممکن است هرگز نتواند به یک شغل تمام وقت مشغول شود اما روند درمان می تواند او را به زندگی قبل از تشخیص بازگرداند.
اختلال اسکیزوفرنی تا حدودی ژنتیکی است و وراثت در آن نقش دارد اما به طور کامل وراثتی نیست. تحقیقات نشان داده اگر والدین یا خواهر فرد مبتلا به اسکیزوفرنی باشد خطر ابتلای او نیز به اسکیزوفرنی ده درصد بیشتر از یک فرد عادی است. مشخصا اگر هر دو والد مبتلا باشند این احتمال بیشتر نیز می شود. این موضوع از این رو اهمیت دارد که در ازدواج با یک شخص اسکیزوفرن لازم می شود به این مسایل وراثتی هم توجه شود.
اسکیزوفرنی پارانوئید
در زندگی با اسکیزوفرنی یکی از انواع اسکیزوفرنی که بیشترین مشکل را دارد؛ می توان اسکیزوفرنی پارانوئیدی را نام برد که زندگی با این دسته از بیماران اسکیزوفرن نیز مشکلات زیادی می تواند داشته باشد. در این نوع اسکیزوفرنی بیمار توهم ها و هذیان هایی را دارد که به شک کردن های غیر منطقی و شدید او به دیگران منجر می شود. برای مثال امکان دارد بیمار احساس کند که همسرش قصد خیانت به او را دارد.
مشخص است که زندگی با اسکیزوفرنی که پارانوئید باشد برای همسر و تمامی افرادی که با این او زندگی می کنند می تواند سخت باشد. این بیماران معمولا رفتار های خشونت آمیز و تهاجمی از خود نشان نمی دهند اما گاهی این امکان وجود دارد که این توهم های هذیانی آنها را عصبی کند.
طول عمر بیماران اسکیزوفرنی
در بیماران اسکیزوفرنی امید به زندگی ۱۵ تا ۲۵ سال کاهش می یابد. اینطور نیست که خود اسکیزوفرنی الزاما تهدید کننده زندگی باشد اما افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند احتمال ابتلا به برخی بیماری های دیگر نیز در آنها افزایش می یابد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد که مهم ترین علتی که در بیماران اسکیزوفرن منجر به مرگ می شود بیماری قلبی است. همچنین بیماری های مزمن انسدادی ریه، دیابت نوع ۲ و سرطان ریه نیز از علت های شایع مرگ در بیماران اسکیزوفرن است. زندگی با اسکیزوفرنی یعنی آماده شدن برای مواجهه با بیماری و خطر که واقعا سخت و پیچیده است.
جدید ترین درمان اسکیزوفرنی
متاسفانه تا کنون درمان قطعی و کامل این اختلال میسر نشده است و اکثر راه هایی که برای درمان وجود دارند تمرکز آنها بر کاهش علایم آزار دهنده و مشکلات این اختلال است و یا اینکه از پیشرفت بیشتر اسکیزوفرنی جلوگیری می کنند. بر این اساس در زندگی با اسکیزوفرنی حمایت از خانواده های این افراد و اطلاع و آگاهی خانواده از اهمیت بالایی برخوردار است.
لازم به ذکر است که در زندگی با اسکیزوفرنی، خانواده و افرادی که با یک اسکیزوفرن زندگی می کنند همان طور که می توانند اثر مثبتی بر درمان بیماری داشته باشند می توانند اثر نامطلوب هم داشته باشند. آنچه که اهمیت دارد حمایت های اطرافیان بیمار و کمک های آنان است که تا حد ممکن به بیمار هم روحیه دهند و هم در انجام وظایف درمانی خود پشتیبانی کنند.
بیشتر برنامه های درمانی در زندگی با اسکیزوفرنی شامل آموزش مهارت های اجتماعی، آموزش روش های مقابله با استرس و شناسایی کردن عواملی است که می توانند هشداری برای عود دوباره نشانه های اسکیزوفرنی باشد. در این اختلال دارو درمانی بخش مهمی از درمان است. دارو های ضد روانپریشی از داروهای مرتبط با اسکیزوفرنی است که کاهش دهنده ی نشانه های روانی اسکیزوفرنی است. همچنین به علت نوسان های خلقی که در این اختلال وجود دارد استفاده از دارو های تثبیت کننده خلق نیز می تواند لازم شود.
داروهای این اختلال حتما باید با تجویز روانپزشک باشد همچون هالوپریدول، کلورپرومازین، پرفنازین، پیموزاید، فلوفنازین و تریفلوپرازین. همان طور که اشاره شد غالبا بیماران اسکیزوفرن از درمان و استفاده از دارو ها خودداری می کنند و همین موضوع نیز نقش خانواده آنها را پر رنگ می کند. در واقع خانواده فرد مبتلا به اسکیزوفرنی آموزش خواهند دید که چگونه با این بیمار برخورد کنند.
داروهایی که جدیدا در درمان اسکیزوفرنی در حال ورود به بازار هستند می توانند داروهایی نوید بخش باشند. دارویی جدید به نام Lumateperone مورد مطالعه قرار گرفته و این طور دیده شده که در دوز متوسط این دارو برای کاهش علایم مثبت اسکیزوفرنی موثر است ولی اثر قابل توجهی بر علایم منفی اسکیزوفرنی دیده نشد.
امیدواریم که اطلاعات مفیدی در خصوص زندگی با اسکیزوفرنی را به شما کاربران گرامی ارایه کرده باشیم. لطفا نظرات، پیشنهادات و انتقاداتتون رو از زندگی با اسکیزوفرنی در بخش دیدگاه های سایت، با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید. در وبسایت مهدی خلیلی بهترین مطالب آموزشی روانشناسی قرار داده خواهد شد. امیدواریم از این مطالب آموزشی روانشناسی استفاده لازم را ببرید. مقاله اسکیزوفرنی هم بسیار خواندنی است. پیشنهاد می شود این مقاله را نیز مطالعه نمایید.
پیج اینستاگرام مهدی خلیلی
واقعيت اين است كه در مورد اين بيماري هرچه مي دانيم باز هم كم است . چرا كه به نظر من درك كامل يك اسكيزوفرن ، آن طور كه واقعا هست به اين سادگي ها نيست . بايد جاي او بود تا بشود او را درك كرد. و اين كار كسي نيست جز يك روانشناس خبره.
اونا بیمار نیستن یه عده مزاحم و فضول میان رو مخشون که باید ندیدشون بگیرن و دنبال عشق وحال خودشون باشن
ممنون از مطلب دقیق و علمی شما فقط یه سوال همسر من به تشخیص متخصص روانپزشکی دچار اسکیزوفرنی است ولی قبول نداره و داروهای روانپزشک رو من بهش میخوراندم تا رفت پیش دکتر مغز و اعصاب و ایشون بهش ترانکوپین و دپاکین تجویز کردن که تا حدودی کنترل کرده ولی کافی نیست
و توی داروهایی که شما در مقاله تون نوشتید هیچکدوم نیستند؟ بنظرتون داروهایی که اشاره کردم تاثیری در کنترل بیماری ایشون داره؟
بله همه داروها تاثیرات مختلفی بر افراد دارند و لزوما قرار نیست یک داروی خاصی باشد و همچنین داروهای اعصاب و روان عملکردهای گسترده ای دارند و در تعداد زیادی از اختلالات می تپانند مفید باشند.
خودم به هیچ وجه کار داخل خونه انجام نمیدم. بین جملاتم به طرف مقابل ناراحتیمو اعلام میکنم. وقتی بیش از حد سکوت کنم جمع شه خشن میشم. چون خیلی با خودم کنار اومدم هیچی نگم. الان دیگه ترحیح میدم قبل تحمل واکنش نشون بدم. قدرت خوابم گرفته میشه وقتی بیش از حد تحمل می کنم. قبلش حس می کردم شیزوفرنی هستم ولی دکترم گفت نه
یکی از نکات مهم در اسکیزوفرنی قطع ارتباط با واقعیت است که شما دارید.
عالی و کامل بود
بسیار عالی آقای دکتر ، همیشه متفاوت است دیدگاه علمی شما
مرسی از مطالب مفیدتون آقای دکتر
بسیار عالی و جامع بود
ممنون از مطالب خوبتون،
علائم منفی اسکیزوفرنی چیه ؟
علائم مثبتش چیه؟
اون قسمت داروی جدید، گقتید روی علائم مثبت اثر خوب داره ؟ یعنی چی؟
علایم مثبت به وجود هذیان و توهم مرتبط است و علایم منفی به نبود هیجان، رفتار و گفتار مناسب در فرد گفته می شود.
ممنون ، یعنی روی کاهش توهم اثر داره
ولی اگه مریض رفتار مناسب نداشته باشه کمکی به رفعش نمی‌کنه ؟
داروی جدید به بازار اومده ؟
اسکیزوفرنی چیزی نیست که سوژه ی خنده باشه
بعضی وقتا توی فیلم ها میگن
یا شوخی قرصهات را خوردی
اصلا دلیلی ندارد با چنین بیماری شوخی بشه
چون سخته و خود بیمار هم تقصیری نداره در ایجادش اغلب.
سلام آقای دکتر، یه سوال داشتم از خدمتتون، مادر من مبتلا به اسکیزوفرنی هستن، چندین ساله، و این اواخر اصلا کوچکترین مسئولیتی حتی نسبت به کارهای شخصیشون هم نشون نمیدن، از قبل این حالت رو داشتن و الان حتی حاضر نیستن یک لیوان آب رو هم برای خودشون پر کنن، با اینکه ما دو خواهر هستیم و با برنامه ریزی هر روز یکیمون پیششون میمونیم، پدرم راضی به گرفتن پرستار نمیشن، دکتر شون هم گفتن، سعی کنیم مسئولیت های کوچک بهشون بدیم تا کارهای شخصیشون رو لااقل خودشون انجام بدن، اما مادرم همکاری نمیکنن، و متاسفانه همسران ما هم دیگه نمیتونن کنار بیان، الان ۴ ساله ما هر روز یکیمون کارهای مادرمون رو انجام میدیم، و با وجود داشتن بچه کوچک، نمیتونیم اونا رو هم هر بار با خودمون ببریم خونه مامانم، به نظر شما آیا ما این مراقبت همه روزه رو کمتر کنیم تا مادرمون کمی ترغیب بشن به انجام فعالیت‌های روتین روزانه شون، یا با همین رویه جلو بریم، دکتر شون به ما گفتن با این طور مراقبت بیشتر بهشون ضربه میزنیم
خوب من هم اسکیزوفرن هستم ولی تاحالا کسی رو نکشتم !!!!!!!!!!
تشکر از مطالب شما
تشکر از مطالب شما. بسیار مفید بود و خوشحال می شوم مطالب دیگری را به اشتراک گذارید که در شناسایی فرد کمک کند
زندگی با یک پسر اسکیزوفرن تنومند و پارانوئید ، برای یک مادر تنها و سرپرست، یک کابوس وحشتناک و تمام نشدنیه… اسکیزوفرنی شبیه که صبح نداره، عذابیه که تمامی نداره… مرگ لحظه به لحظه برای خانوادست…اسن بیماری درمان نداره..داروها هم رو عود بیماری اثر ندارن…باید باید باید دولت این افراد رو تحویل بگیره و از جامعه جدا کنه و ازشون نگهداری کنه…
عالی بود اما همه جوانب را بررسی نکرده . مشکل اصلی تمایل بسبار زیاد اینگونه بیماران به رابطه جنسی است چون از هیچ چیز دیگری در زندگی انسانی لذت نمیبرند !
البته فقط از رابطه جنسی درشرایط برتری کامل و اطمینان بخش لذت میبرند و ازاین رو بخصوص مردان اسکیزوفرن برای سرکوب کامل زنان خود انواع روشها را بکارمیبرند و این زندگی را برای همسرانشان واقعا تلخ و سخت میکند
و با این حال که غالب هستند و زنان بر آنها ترحم یا محبت میورزتد و رعایتشان میکنند ، اغلب دچار بدبینی به آنها. انواع تهمتها و آزارها نسبت به زنان و حتی جنایت علیه آنها میشوند !
برادر من مبتلا به این بیماری هست و ۱۷ ساله هست. متاسفانه پرخاشگری میکنه و گاهی من یا مادرم رو میزنه و باعث میشه ما هم واکنش های شدیدی نشون بدیم. باورکنید خسته شدیم… کسی به داد ما نمیرسه… من تو سال کنکورم هستم و واقعا تحت فشارم چون تو خونه آرامش ندارم… هیچکی تو خونه آرامش نداره، هر نوع دکتر درمان و دارویی هم که بود امتحان کردیم.
احساس میکنم دارم تو مشکلاتم غرق میشم، نمیتونم به آینده ام فکر کنم تلاش هام برای درسم بی نتیجه میمونه… خیلی تحت تاثیر اتفاقات اطرافمم، دلم برای خودمون میسوزه…