افسردگی نوجوانان با 6 دلیل رایج

اندوه در برخی اوقات، بخشی طبیعی از دوران رشد به حساب می‌آید، اما اگر کودکی غمگین یا خشن است، دیگر از چیزی لذت نمی‌برد و این حالت روزهای پی‌در‌پی ادامه دارد، شاید نشانه ابتلای او به اختلال افسردگی اساسی باشد که در این متن به آن واژه افسردگی اطلاق می‌شود. شاید برخی از مردم چنین تصور کنند که افسردگی مخصوص بزرگسالان است اما واقعیت چیز دیگری‌ست.

در واقع، افسردگی نوجوانان و کودکان هم رخ می هد و آنها هم ممکن است افسردگی را تجربه کنند. مقاله‌های موجود درباره افسردگی نوجوانان و کودکان نشان می‌دهند که درصد مبتلایان به افسردگی در سنین پایین رو به افزایش گذاشته است. آمار جهانی حاکی از آن است که متاسفانه از هر هفت نفر نوجوان، یکی به افسردگی مبتلاست.

 علایم افسردگی نوجوانان

علامت‌های شایع افسردگی نوجوانان و کودکان به شرح زیر هستند:

• داشتن احساسات یا ظاهر افسرده، غمگین یا خشن
• لذت نبردن از جنبه‌های لذتبخش زندگی
• صرف وقت کمتر با دوستان یا مشارکت کمتر در فعالیت‌های پس از مدرسه
• تغییر در اشتها یا وزن
• خوابیدن بیشتر یا کمتر از حد معمول
• احساس خستگی یا کمبود انرژی
• اختلال در حفظ تمرکز
• افت تحصیلی و اهمیت ندادن به وضعیت درسی
• داشتن تفکر خودکشی یا علاقه به مرگ

کودکان و نوجوانان افسرده ممکن است علایم جسمی مانند سردرد یا شکم درد هم داشته باشند.

اعتیاد به مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی در بین نوجوانان مبتلا به افسردگی بیشتر است؛ زیرا این تصور غلط در بین آ‌‌‌ن‌ها وجود دارد که با این کار از خُلق پایین (کم‌انرژی و غمگین) خود رهایی می‌یابند.

 نقش والدین در تشخیص افسردگی نوجوانان و کودکان

گاهی ما والدین اصلا به افسردگی در سنین پایین فکر نمی‌کنیم. گاهی هم مطمئن نیستیم که حالت فرزندمان ناشی از افسردگی است.اگر شک داریم که شاید فرزندمان دچار افسردگی است باید ارتباط خود را با او بیشتر کنیم. باید از او بپرسیم چه احساساتی را تجربه می‌کند یا چه چیزهایی او را آزار می‌دهند. به طور معمول وقتی چنین پرسش‌هایی به طور مستقیم از فرزندمان پرسیده می‌شود، در برخی موارد شاید بشنویم که شاد نیست یا غمگین است.

گاهی شاید پاسخ آن‌ها حاکی از علاقه به آسیب به خود، علاقه به مرگ یا تفکرات خودکشی باشد. چنین پاسخ‌هایی را باید کاملا جدی بگیریم؛ زیرا احتمال آسیب به خود در افسردگی نوجوانان بسیار زیاد است. یکی دیگر از راه‌های تشخیص افسردگی نوجوانان، مشورت با یک روانشناس کودک و نوجوان است. در مراجعه به این افراد متخصص، به طور معمول فرزندمان باید پرسشنامه افسردگی نوجوانان را پاسخ دهد. برای تشخیص افسردگی کودکان دبستانی می‌توان از آموزگاران مدرسه هم کمک گرفت.

 علایم افسردگی نوجوانان

در صورت مشاهده پنج یا شش مورد از این علایم زیر حتما به روانشناس مراجعه کنید.

• همه علاقه و توجهم را به زندگی از دست داده ام.
• نمی توانم از هیچ چیزی در زندگی ام لذت ببرم.
• نمیتوانم کوچک ترین کارهایم را انجام دهم و دایما احساس خستگی میکنم.
• مدام احساس اضطراب و بی قراری میکنم.
• اشتهای خود را از دست داده ام و درحال وزن کم کردن هستم.
• رابطه جنسی برایم جذابیتی ندارد و علاقه و کششی به سکس احساس نمیکنم.
• احساس میکنم یک ادم بی مصرف هستم و اعتماد به نفسم را از دست داده ام.
• از خانواده و دوستانم دوری میکنم و علاقه ای به وقت گذراندن با آنها ندارم.
• بد اخلاق و تندخو (عصبی) شده ام.
• در بسیاری از مواقع به فکر خودکشی هستم.

دلایل افسردگی نوجوانان

با وجود اینکه بیماری افسردگی نوجوانان در بسیاری از کشور ها رواج زیادی پیدا کرده و حتی علایم افسردگی نوجوانان دختر و پسر هم مشاهده می شود اطلاعات کمی در مورد این بیماری داریم و کاملا آن را درک نکرده ایم. علایم افسردگی نوجوانان دختر و حتی پسر می تواند محرک های خارجی نیز داشته باشد، مانند از دست دادن والدین یا دوستان نزدیک که در این شرایط فرد بیش از حد اندوهگین شده و ناخودآگاه درگیر افسردگی نوجوانان می شود.

افراد مبتلا به افسردگی نوجوانان با یکدیگر متفاوت هستند و این تفاوت هم از نظر وراثت بیولوژیکی، طرز فکرشان، مهارت هایی که کسب می کنند یا در خود پرورش می دهند، شرایط و وضعیت جامعه ای که در آن زندگی میکنند به وجود می آید. علایم افسردگی نوجوانان دختر بیشتر از پسران بوده و علت آن کنترل بیش از حد دختران می باشد.

علایم افسردگی نوجوانان دختر

در حقیقت غصه خوردن بیش از حد برای یک اشتباه یا یک تجربه ناخوشایند، رسیدن به یک نتیجه مصیبت‌آمیز تنها با یک یا دو شکست، گسترش دادن بیش از حد با شواهد محدود همه خطاهای تفکر یا انحرافات شناختی هستند که به شدت با بیماری افسردگی نوجوانان در ارتباط هستند. چنین فکر هایی مغز دختران را در فکر های منفی غرق کرده و اگر بررسی و درمان نشود، باعث شک کردن به خود و ناامیدی می‌شود.

از طرفی دیگر مطالعات علمی نشان می‌دهد که طرز فکرهای منفی مانند مصیبت یا بد جلوه دادن واقع و اتفاقات به طور کلی فیزیولوژی بدن را تغییر می‌دهند. محققان پزشکی دریافته ‌اند که افکارات منفی واکنش‌‌پذیری یک فرد نسبت به تحریکات دردناک و سطح هورمون‌های کورتیزول و عوامل پیش‌التهابی را در بدن بالا می‌برند. این پاسخ التهابی باعث تغییرات رفتاری وابسته به بیماری و افسردگی از قبیل خستگی، کندی شناخت و از دست دادن اشتها می‌شود.

در اصل افسردگی یک بیماری جدی بوده و همه‌ی جنبه‌ های زندگی نوجوان را تحت تاثیر خود قرار می‌‌دهد اما خوشبختانه افسردگی نوجوانان قابل ‌درمان تر از بزرگسالان است و والدین می‌توانند به فرزندان خود کمک کنند. از طرفی دیگر افسردگی می‌تواند شخصیت فرد را در دوران نوجوانی کاملا نابود کند. در ادامه به برخی از شایع ترین علایم افسردگی نوجوانان دختر پرداخته ایم :

• افت در درس یا فرار کردن از مدرسه
• استفاده از مواد مخدر یا الکل
• اعتیاد به تلفن و اینترنت
• خشونت و پرخاشگری
• بی احتیاطی
• عدم اعتماد به نفس

افسردگی در دختران

در حقیقت در سراسر جهان زنان و دختران ۱٫۷ برابر مردان احتمال دارد که به بیماری افسردگی مبتلا شوند. این تفاوت در نوجوانی پدیدار می شود و امروزه در بین زنان جوان این شکاف جنسیتی بیشتر می‌شود. مطالعات دانشمندان و متخصصین دلایل اجتماعی، فرهنگی و بیولوژیکی را برای این تفاوت ها نشان می دهد.

مقایسه علایم افسردگی نوجوانان و بزرگسالان

بیماری افسردگی نوجوانان تفاوت ‌های زیادی با افسردگی در افراد بزرگسالان دارد. علایم نام برده شده زیر در نوجوانان دختر معمول ‌تر از خانم بزرگسال افسرده است.

• پرخاشگری یا عصبانیت

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های افسردگی نوجوانان پرخاشگری می باشد تا غم و اندوه از این رو نوجوان افسرده ممکن است بد خلق و کینه ‌‌جو باشد این در حالی است که یک فرد بزرگسال کینه جو نیست.

• دردهای بی‌دلیل

یک نوجوان افسرده ممکن است دایم از سر درد یا دل ‌درد شکایت کنند و اگر درمانگر نیز نتواند با معاینه‌ دلیلی علمی برای این درد‌ پیدا کند فرزند شما مبتلا به افسردگی نوجوانان است در حالی که یک فرد بزرگسال تنها گوشه گیر می باشد و بهانه نمی کند.

• حساسیت شدید به انتقاد

یک نوجوان افسرده همیشه احساس بی‌ارزشی دارد. این باعث می‌شود انتقاد، طرد شدن و شکست برای آنها سخت‌تر از همیشه باشد ولی در بزرگسالان نیز این مورد وجود ندارد.

با فرزند افسرده خود چگونه رفتار کنیم

به فرزندتان نشان دهید که میخواهید به او کمک کنید و میدانید احساس افسردگی میکند. پس بهتر است از جملاتی مثل: ( میدونم که تازگی ها احساس خوبی نداری و شاید دلت بخواد تنها باشی، اما هر وقت خواستی با کسی حرف بزنی و نیاز به کمک داشتی، من کنارتم و میتونی رو کمکم حساب کنی.) یا (همه آدما بعضی وقتا اینجوری احساس میکنن خیلی ناراحت و غمگینن و حوصله هیچ چیز و هیچ کسی رو ندارن، شاید تو هم الان اونجوری شده باشی) و.. استفاده کنید.

فرد افسرده، تحت تاثیر و کنترل افسردگی است. بیمار افسرده انتخاب نکرده که مدت‌ها خلق پایین داشته باشد، عملکرد شغلی و تحصیلی اش افت کند و روابط عاشقانه اش دستخوش تزلزل شود. او قادر نیست افسردگی را متوقف کند، پس نباید بیمار افسرده را مقصر بدانید. بسیاری از اطرافیان بیمار افسرده را فردی ضعیف یا بی مسئولیت می‌دانند. در حالی اطرافیان برای بهبود و کمک به بیمار افسرده باید اقدامی بکنند.

او را تشویق به صحبت کردن بکنید

نوجوان را تشویق کنید که راجب احساساتش صحبت کند. نوجوان باید بتواند راجب احساسات و افکار منفی خود صحبت کند، ولی فکر می کند این کار کمکی به او نمیکند، یا از این می ترسد که مورد تمسخر و قضاوت قرار بگیرد. پس بهتر است به او بگویید: اگر میخوای راجب نگرانی ها و چیزایی که ناراحتت کرده صحبت کنی، من واقعا مشتاقم که بشنوم  یا  حرف زدن راجب احساسات شاید سخت به نظر برسه، ولی بعد این که انجامش میدی خیلی حس بهتری داری، دوست داری امتحانش کنی؟

مراجعه به روانشناس را به او پیشنهاد کنید

با اینکه اکثرا نوجونان از مراجعه به روانشناس خودداری می کنند، ولی باز هم شما رفتن نزد روانشناس را به او پیشتهاد کنید و از یک روانشناس خوب برای بهبود افسردگی نوجوانان کمک بگیرید.

تست افسردگی نوجوانان

هر سوال در تست افسردگی نوجوانان و کودکان دارای سه عبارت است. در این آزمون از افراد خواسته می شود پاسخی را انتخاب کنند که به بهترین وجه احساسات شان را در دو هفته گذشته توصیف می کند. پنج شاخص در این ارزیابی وجود دارد که مولفه های مختلف افسردگی را اندازه گیری می کند:

• عدم لذت – ناتوانی یا کاهش توانایی در تجربه شادی و لذت بردن از زندگی
• ناکارآمدی یا احساس بیهودگی- یعنی فقدان انگیزه یا ناتوانی در انجام وظایف
• مشکلات بین فردی – مشکل در ایجاد و حفظ روابط نزدیک با دیگران و اطرافیان
• خلق و خوی افسرده – که شامل تحریک پذیری یا دید منفی و بدبینانه به زندگی می باشد.
• عزت نفس منفی – اعتقاد فرد به اینکه در هیچ کاری خوب نیست.

علایم افسردگی نوجوانان پسر

• مشکلاتی در مدرسه

افسردگی باعث می‌شود که فرد انرژی نداشته باشد و نتواند تمرکز کند. این مسیله در مدرسه به غیبت زیاد، نمره‌های پایین و کلافه شدن از تکالیف منجر می‌شود. این مشکل به‌خصوص وقتی قابل‌توجه‌ است که نوجوان قبلا دانش‌آموز خیلی خوبی بوده باشد.

• فرار کردن

بسیاری از نوجوانان افسرده از خانه فرار می‌کنند یا قصد فرار دارند. این کار معمولا برای جلب توجه انجام می‌شود.

• استفاده از مواد مخدر یا الکل

نوجوانان افسرده ممکن است از مواد مخدر و الکل برای خوددرمانی استفاده کنند. متاسفانه مواد مخدر اوضاع را خراب‌تر می‌کند.

• اعتماد‌به‌نفس پایین

افسردگی نوجوانان می‌تواند باعث احساس زشت‌بودن، خجالت زدگی، شکست‌خوردگی و بی‌ارزش بودن شود.

• اعتیاد به تلفن‌ هوشمند

ممکن است که نوجوانان از اینترنت به عنوان راهی برای فرار از مشکلات استفاده کنند. ولی استفاده‌ی بیش‌ازحد از تلفن‌ هوشمند و اینترنت، فقط تنهایی آنها را بدتر می‌کند و افسردگی نوجوانان را تشدید می‌نماید.

• بی‌احتیاطی

نوجوانان افسرده ممکن است کارهای خطرناکی انجام دهند. ازجمله رانندگی بی‌احتیاط، زیاده‌روی در نوشیدن الکل و بی‌بندوباری.

• خشونت

گاهی اوقات پسران قربانی خشونت قلدرهای مدرسه می‌شوند. این مسئله باعث افسردگی نوجوانان می‌گردد. به‌ همین خاطر ممکن است که آنها به خشونت و پرخاشگری پناه ببرند.افسردگی نوجوانان ممکن است به مشکلات روحی دیگری هم منجر شود. این مشکلات اختلالاتی در غذا خوردن و خودآزاری را شامل می‌شوند.

امیدواریم که اطلاعات مفیدی را به شما کاربران گرامی ارایه کرده باشیم. لطفا نظرات، پیشنهادات و انتقاداتتون رو در بخش دیدگاه های سایت، با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید. در وبسایت مهدی خلیلی بهترین مطالب آموزشی روانشناسی قرار داده خواهد شد. امیدواریم از این مطالب آموزشی روانشناسی استفاده لازم را ببرید. مقاله اختلال افسردگی هم بسیار خواندنی است. پیشنهاد می شود این مقاله را نیز مطالعه نمایید.

پیج اینستاگرام مهدی خلیلی