خواسته‌های شغلی‌تان هرچه که باشد، شما می‌توانید در مسیر محافظت از خودتان گام‌هایی بردارید در برابر عواقب آسیب‌زای استرس، بهبود رضایت شغلی‌تان و کمک به سلامتی‌تان در داخل و خارج از محیط کار. استرس شغلی، در واقع پاسخ‌های فیزیکی و هیجانی مضری است که وقتی الزامات کار بر اساس توانمندی ها، منابع یا نیازهای کارگر نیست، به وقوع می‌پیوندند. این امر ممکن است به بیماری و جراحت هم منجر شود.
فهرست مطالب
استرس شغلی چیست
استرس همیشه هم بد نیست. داشتن اندکی استرس می‌تواند کمکتان کند متمرکز و پرانرژی بمانید و بتوانید چالش‌های جدیدی در محل کارتان بپذیرید. این مقدار استرس همان است که شما را هنگام سخنرانی سر پا نگه می‌دارد یا هشیارتان می‌کند که تصادف نکنید یا مرتکب خطاهای پرهزینه نشوید. ولی در دنیای پرمشغله امروزی، بیشتر اوقات محل کار تبدیل می‌شود به یک نوع ترن هوایی هیجانی.
ساعات کاری طولانی، ضرب‌الاجل‌های فشرده و خواسته‌های همواره در حال افزایش می‌توانند شما را به آدمی نگران، تحلیل‌رفته و از پای درآمده تبدیل کنند. و هنگامی که حجم استرس شغلی از توانایی‌تان برای مقابله بیشتر شود، دیگر فواید استرس شغلی متوقف می‌شود و شروع به آسیب زدن به ذهن، جسم و به رضایت شغلی شما می‌کند. شما نمی‌توانید در محیط کارتان همه چیز را کنترل کنید، ولی معنایش این نیست که ناتوانید، حتی هنگامی که در وضعیتی دشوار گیر افتاده باشید.
اگر استرس شغلی شما دارد مزاحم بهره‌وری شغلی، سلامتی یا زندگی شخصی‌تان می‌شود، زمانش رسیده که وارد عمل شوید. فرقی نمی‌کند که از چه راهی پول درمی‌آورید، آمال و آرزوهایتان کدام‌اند یا شغلتان چقدر استرس‌زاست، کارهای متعددی هست که با انجام دادنشان می‌توانید سطح استرس شغلی خود را کاهش دهید و دوباره احساس کنترل داشتن در محل کار را به دست بیاورید.
دلایل ایجاد استرس در محیط کار
برخی از دلایل رایج استرس شغلی عبارت‌اند از:
- ترس از بیکار شدن
- اضافه‌کاری بیشتر در پی تعدیل نیرو
- فشار کاری برای برآوردن توقعات در حال افزایش، بدون افزایش رضایت شغلی
- فشار برای کار کردن در بالاترین حد – همیشه و همواره!
- کمبود کنترل بر نحوه انجام دادن کارتان
نشانه‌های استرس شغلی
با توجه به اهمیت استرس شغلی لازم است که بتوانیم آنرا به درستی تشخیص دهیم و علایم استرس شغلی را بدانیم. هنگامی که حس می‌کنید در کارتان غرق شده‌اید، اعتمادبه‌نفس خود را از دست می‌دهید و ممکن است عصبانی، تحریک‌پذیر یا گوشه‌گیر بشوید. سایر نشانه‌ها و علایم استرس شغلی بیش از حد عبارت‌اند از:
- احساس اضطراب، تحریک‌پذیری یا افسردگی
- بی‌تفاوتی، از دست دادن علاقه به کار
- مشکلات خواب
- خستگی
- مشکل تمرکز
- تنش عضلانی یا سردرد
- مشکلات معده
- انزوای اجتماعی
- از دست دادن میل جنسی
- مصرف الکل یا مواد مخدر برای کنار آمدن با استرس شغلی
راهکارهای کاهش استرس شغلی
۱) شکست استرس شغلی با کمک گرفتن از دیگران
گاهی اوقات بهترین روش کاهش استرس شغلی این است که، خیلی ساده، استرس خود را با یکی از نزدیکانتان در میان بگذارید. همین عمل سخن گفتن درباره استرس شغلی و دریافت حمایت و همدلی – خصوصا از نوع چهره‌به‌چهره – می‌تواند روشی موثر در کنار زدن این غبار و بازیابی احساس آرامش باشد. فرد مقابل شما نیز لازم نیست مشکلات شما را «حل» کند؛ فقط کافی است شنونده خوبی باشد تا استرس شغلی شما کاهش پیدا کند.
- برای دریافت حمایت سراغ همکاران خود بروید.
داشتن سیستم حمایتی قوی در محل کار می‌تواند کمکتان کند عواقب منفی استرس شغلی را پس بزنید. فقط یادتان باشد که هرگاه آنها هم به چنین چیزی احتیاج داشتند، شما هم گوش کنید و حمایت کنید. اگر در محل کارتان دوست صمیمی ندارید، می‌توانید کم‌کم شروع کنید به اجتماعی‌تر شدن با همکارانتان. مثلا هنگام استراحت به‌جای اینکه تمام حواستان به تلفن همراهتان باشد، سعی کنید با همکارانتان معاشرت کنید تا استرس شغلی خود را کاهش دهید.
- تکیه به دوستان یا اعضای خانواده
درست مثل افزایش ارتباط اجتماعی در محل کار، داشتن شبکه‌ای قوی از دوستان و اعضای خانواده حمایتگر، در مدیریت استرس در تمام جنبه‌های زندگی‌تان – ازجمله استرس شغلی – از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. برعکس، هرچه تنهاتر و منزوی‌تر باشید، در مقابل استرس و استرس شعلی آسیب‌پذیرتر می‌شوید.
- شکل دادن دوستی‌های تازه و رضایت‌بخش
اگر فکر می‌کنید کسی را ندارید که سراغش بروید – چه در محل کار و چه در اوقات فراغتتان – هنوز هم دیر نشده که دوستی‌های تازه‌ای بسازید. آدم‌هایی جدید با علایق مشترک پیدا کنید، از طریق شرکت در کلاس‌ها یا عضویت در باشگاه‌ها یا مشارکت در فعالیت‌های داوطلبانه. همزمان با گسترش شبکه اجتماعی‌تان، کمک کردن به دیگران – به‌ویژه آنهایی که قدردان هستند – به شما لذتی بی‌نهایت می‌بخشد و می‌تواند به طرز چشمگیری استرس و استرس شغلی تان را کاهش بدهد.
۲) حفظ سلامتی با ورزش و تغذیه
هنگامی که عمیقا غرق کار می‌شوید، به‌سادگی ممکن است از سلامتی جسمی‌تان غافل شوید. ولی هنگامی که با تغذیه خوب و ورزش از سلامتی‌تان محافظت کنید، در مقابل استرس شغلی تان قوی‌تر و منعطف‌تر می‌شوید. مراقبت از خودتان لزوما زیر و رو کردن کامل سبک زندگی‌تان را نمی‌طلبد. حتی چیزهای کوچک هم می‌توانند خلق‌وخویتان را بالا ببرند، انرژی‌تان را افزایش بدهند و به شما این احساس را بدهند که دوباره اختیار همه چیز را در دست دارید.
- برای ورزش منظم وقت بگذارید. تمرینات ایروبیک – فعالیتی که ضربان قلبتان را بالا می‌برد و باعث می‌شود عرق کنید – روش بسیار مفیدی است برای بهبود خلق، افزایش انرژی، افزایش تمرکز و آرامشِ هم ذهن و هم بدن. حرکت موزون – مانند راه رفتن، دویدن، رقصیدن، ضرب گرفتن و… – به‌ویژه برای آرام ساختن سیستم عصبی‌تان مناسب است. برای رهایی حداکثری از استرس و استرس شغلی، سعی کنید بیشتر روزهای هفته دست کم 30 دقیقه فعالیت داشته باشید.
برای هماهنگی بیشتر با برنامه کاری‌تان، می‌توانید این میزان فعالیت را به دو یا سه قسمت کوچک‌تر نیز تقسیم کنید. هرگاه احساس کردید استرس شغلی در محل کارتان دارد زیاد می‌شود، سعی کنید استراحت کوتاهی به خودتان بدهید و از موقعیت استرس‌زا دور شوید. اگر امکانش فراهم است، خارج از محل کارتان کمی قدم بزنید. حرکت فیزیکی می‌تواند یاری‌تان کند که تعادل خود را بازیابید و در نهایت استرس شغلی کاهش پیدا کند.
- غذایتان را هوشمندانه و استرس‌شکن انتخاب کنید. انتخاب‌های غذایی‌تان می‌توانند بر احساستان در طول ساعات کاری تاثیری گسترده بگذارند. مثلا خوردن وعده‌های غذایی کوچک، پرتکرار و سالم به حفظ قند خون بدنتان در یک سطح مناسب یاری می‌رساند. همین نیز به نوبه خود انرژی و تمرکز شما را حفظ می‌کند و مانع تغییرات خُلقی می‌شود. از سوی دیگر، قند خون پایین ممکن است شما را مضطرب و تحریک‌پذیر کند و البته غذا خوردن بیش از حد نیز ممکن است شما را سنگین و کرخت کند.
- مصرف قند و کربوهیدرات‌های ساده را به حداقل برسانید. وقتی که استرس شغلی دارید، ممکن است مشتاق میان‌وعده‌های قندی، کیک‌ها و شیرینی‌ها یا غذاهای حاضری مثل پاستا یا سیب‌زمینی سرخ‌کرده بشوید. ولی این غذاهای «حال‌خوب‌کن» به افت سریع خلق‌وخو و انرژی شما منجر می‌شود و علایم استرس را بدتر می‌کند، نه بهتر.
- مصرف غذاهایی را که تاثیر نامطلوبی بر خلق‌وخویتان دارند کاهش دهید. موادی مانند کافیین، چربی ترانس و غذاهایی با نگه‌دارنده‌های شیمیایی یا هورمون‌های بسیار.
- اسیدهای چرب امگا-3 بیشتری بخورید تا خُلقتان را بهبود دهید. بهترین منابع آن نیز ماهی‌های پرچرب (سالمون، شاه‌ماهی، گورماهی، آنچوی و ساردین)، جلبک دریایی، کتان و گردو است.
- از نیکوتین بپرهیزید. شاید وقتی استرس یا استرس شغلی دارید، به نظرتان برسد که با سیگار کشیدن آرام می‌شوید، ولی نیکوتین یک محرک قوی است که اضطراب را افزایش می‌دهد، نه کاهش.
- مصرف الکل را محدود کنید. ممکن است به نظر برسد که الکل موقتا نگرانی‌هایتان را کم می‌کند، ولی میزان بیش از حد آن، وقتی اثرش کم‌کم محو می‌شود، می‌تواند باعث اضطراب شود و خُلق شما را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد.
۳) خواب کافی
ممکن است فکر کنید اصلا نمی‌توانید خواب شبانه کاملی داشته باشید. ولی اگر از خوابتان بزنید، در طول روز بهره‌وری، خلاقیت، مهارت‌های حل مسئله و توانایی تمرکزتان با مشکل مواجه می‌شود. هرچه بهتر خوابیده باشید، بهتر خواهید توانست از عهده مسئولیت‌های شغلی‌تان بربیایید و بر استرس شغلی غلبه کنید. کیفیت خوابتان را بهبود دهید، از طریق ایجاد تغییرات سالم در برنامه‌های روتین روزانه و شبانه‌تان.
مثلا هر روز سر ساعتی مشخص به رخت‌خواب بروید و از آن بلند شوید، حتی در روزهای تعطیل، حواستان باشد که در طول روز چه می‌خورید و چه می‌نوشید و محیط خوابتان را تنظیم کنید. برای 8 ساعت خواب شبانه برنامه‌ریزی کنید، یعنی مقداری که بیشتر بزرگسالان نیازش دارند تا بیشترین کارایی را داشته باشند. یک ساعت پیش از خواب صفحه‌های دیجیتالی را خاموش کنید.
نوری که از تلویزیون، تبلت، گوشی هوشمند و کامپیوتر ساطع می‌شود از تولید ملاتونین بدن شما جلوگیری می‌کند و می‌تواند خوابتان را به‌شدت خراب کند. قبل از زمان خواب از فعالیت‌های محرک و موقعیت‌های استرس‌زا – مانند جبران کارهای عقب‌افتاده – دوری کنید. به‌جای آن بر فعالیت‌های آرام و آرامش‌بخش تمرکز کنید، از قبیل کتاب خواندن یا شنیدن موسیقی ملایم، و همزمان نور را کم کنید.
استرس شغلی و شغل شیفتی
کار کردن در طول شب، صبح زود یا شیفت‌های چرخشی می‌تواند بر کیفیت خواب شما اثر بگذارد که آن نیز به نوبه خود ممکن است بازدهی و عملکرد شما را تحت تأثیر قرار بدهد و شما را در مقابل انواع استرس، ازجمله استرس شغلی، آسیب‌پذیر سازد.
- چرخه خواب و بیداری‌تان را تنظیم کنید، از طریق قرار گرفتن در معرض نور روشن هنگامی که شب‌ها از خواب بیدار می‌شوید و استفاده از لامپ‌های پرنور و حباب‌های شبیه‌ساز نور روز در محل کارتان. سپس، هنگام برگشت به خانه، عینک تیره بزنید تا جلو نور آفتاب را بگیرید و خواب‌آلودگی را افزایش دهید.
- تعداد شیفت‌های شبانه یا نامنظم و متوالی خود را کاهش دهید تا از بی‌خوابی فزاینده و استرس شغلی پرهیز کنید.
- از شیفت‌های چرخشی پرتکرار بپرهیزید تا بتوانید برنامه خواب یکسانی داشته باشید.
- در طول روز نور و صدا را در اتاق‌خوابتان حذف کنید. از پرده‌های ضخیم یا چشم‌بند استفاده کنید، تلفن را قطع کنید و برای محو کردن سروصدای روز از گوش‌گیر یا ماشین تولید صدای ملایم استفاده کنید.
۴) اولویت‌بندی و برنامه‌ریزی در استرس شغلی
هرگاه استرس شغلی و استرس محل کارتان به درجه تهدیدآمیزی رسید، بدانید که با برداشتن گام‌هایی کوچک و عملی می‌توانید دوباره کنترل اوضاع را در اختیار بگیرید.
راهکارهای مدیریت زمان برای کاهش استرس شغلی
- برنامه‌ای متعادل بچینید. فقط کار کردن و هیچ تفریحی نکردن دستورالعمل فرسودگی است. سعی کنید بین کار و زندگی خانوادگی، بین فعالیت‌های اجتماعی و مشغولیت‌های فردی و بین مسئولیت‌های روزمره و اوقات فراغت خودتان تعادل ایجاد کنید.
- صبح‌ها زودتر راه بیفتید. حتی 10-15 دقیقه زمان می‌تواند تفاوت مهمی ایجاد کند بین اینکه سراسیمه بدوید یا روزتان را با آرامش آغاز کنید. اگر همیشه دیرتان می‌شود، ساعتتان را برای کمی زودتر کوک کنید تا فرصت بیشتری در اختیار خودتان قرار دهید و سطح استرس شغلی خود را پایین بیاورید.
- برنامه استراحت منظمی داشته باشید. حواستان باشد که در طول روز زمان‌های کوتاهی به استراحت اختصاص دهید و قدمی بزنید، دوستانه با دیگران گفتگویی بکنید یا یکی از تکنیک‌های ریلکسیشن را تمرین کنید. به‌علاوه، سعی کنید موقع ناهار از پشت میز یا باجه کاری‌تان دور شوید. این کار کمکتان می‌کند آسوده شوید و انرژی‌تان را بازیابید و مفیدتر پیش بروید؛ همراه با استرس شغلی کمتر.
- حدومرزهای سالم تعریف کنید. خیلی از ما احساس می‌کنیم که تحت فشاریم که 24 ساعت شبانه‌روز در دسترس باشیم یا مجبوریم مدام تلفن همراهمان را برای پیغام‌های کاری چک کنیم. ولی در جهت کاهش استرس شغلی مهم است که ساعاتی از روز مشغول کار کردن یا اندیشیدن به کار نباشیم. معنایش هم این است که عصرها یا روزهای آخرهفته در خانه‌مان سراغ ایمیل‌ها نرویم یا تماس کاری نگیریم.
- بیش از حد خود را درگیر نکنید. از چیدن برنامه‌های پشت‌سرهم یا انباشتن کارهای بیش از حد در یک روز بپرهیزید. اگر تعداد کارهایتان خیلی زیاد است، بین «بایدها» و «شایدها» تمایز قایل شوید. وظایفی را که واقعا واجب نیستند، بفرستید انتهای فهرست یا کاملا حذفشان کنید.
راهکارهای مدیریت وظایف برای کاهش استرس شغلی
- وظایف را اولویت‌بندی کنید. اول بروید سراغ کارهایی که اولویت بیشتری دارند. اگر کاری دارید که انجام دادنش لذت‌بخش نیست، زودتر بروید سراغ همان کار. در عوض بقیه ساعت‌های روزتان لذت‌بخش‌تر خواهد بود.
- پروژه‌ها را به گام‌های کوچک تقسیم کنید. اگر پروژه بزرگی دارید که طاقت‌فرسا به نظر می‌رسد، هر بار بر یک گام مدیریتی تمرکز کنید، به‌جای اینکه همه بخش‌هایش را یک‌جا بردارید.
- وظایف خود را به دیگران بسپارید. شما مجبور نیستید همه کارها را خودتان به‌تنهایی انجام بدهید. از آرزوی کنترل تک‌تک قدم‌های کوچک دست بردارید. در طی این روند، از استرس شغلی غیرضروری نیز رهایی خواهید یافت.
- اهل سازش باشید. گاهی اوقات اگر شما و همکارتان یا مدیرتان هردو بتوانید انتظارات خود را کمی متعادل‌تر کنید، قادر خواهید بود حد وسط رضایت‌بخشی بیابید که سطح استرس شغلی همگی را هم کاهش می‌دهد.
راهکار 5: ترک عادت‌های منفی موثر در استرس شغلی
خیلی از ما با فکرها و رفتارهای منفی‌مان استرس شغلی را تشدید می‌کنیم. اگر بتوانید بر این عادت‌های خودشکنانه غلبه کنید، می‌بینید که راحت‌تر می‌توانید از پس استرس شغلی ایجادشده از طرف کارفرما نیز برآیید.
- در برابر کمال‌گرایی مقاومت کنید. وقتی برای خودتان اهداف غیرواقع‌بینانه در نظر بگیرید، درواقع دارید خودتان را آماده می‌کنید که به هدف نرسید. هدفتان این باشد که تمام تلاشتان را بکنید؛ هیچ کس نمی‌تواند چیزی بیش از این از شما بخواهد.
- فکرهای منفی را کنار بزنید. اگر در هر موقعیت و هر تعاملی فقط بر جنبه‌های منفی تمرکز کنید، به‌زودی می‌بینید که دیگر هیچ انرژی و انگیزه‌ای برایتان باقی نمانده است. سعی کنید درباره کارتان مثبت بیندیشید، از همکاران منفی‌باف دوری کنید و خودتان را بابت هر دستاورد کوچکی تشویق کنید، حتی اگر هیچ کس دیگری برایتان چنین نکند.
- تلاش نکنید کنترل‌ناپذیرها را کنترل کنید. خیلی چیزها در محل کارمان خارج از کنترل ماست، به‌ویژه رفتار سایر آدم‌ها. به‌جای اینکه از چنین مسایلی استرس بگیرید (و استرس شغلی‌تان افزایش یابد)، بر چیزهایی متمرکز شوید که می‌توانید کنترلشان کنید، مثل روشی که برای واکنش نشان دادن در برابر مشکلات انتخاب می‌کنید.
- دنبال طنز هر موقعیت باشید. طنز و شوخی، اگر به‌جا باشد، روش فوق‌العاده‌ای برای رهایی از استرس شغلی است. هرگاه خودتان یا اطرافیانتان کار را بیش از حد جدی گرفتید، با لطیفه گفتن یا تعریف کردن خاطره‌ای بامزه سعی کنید حال‌وهوایتان را عوض کنید. اطرافتان را تمیز کنید. اگر میز یا محل کارتان به‌هم‌ریخته است، مرتبش کنید و چیزهای درهم‌برهم را جمع‌وجور کنید؛ همین که بدانید هر چیزی دقیقا کجاست به صرفه‌جویی در وقتتان کمک می‌کند و استرس شغلی شما را از بین می‌برد.
نسبت به شغل و وظایف محل کارتان منفعل نباشید
هرگاه احساس کنیم مردد یا درمانده شده‌ایم یا امور از کنترل ما خارج است، سطح استرس ما – از جمله استرس شغلی ما – به بالاترین حد خود می‌رسد. با عمل کردن به توصیه‌هایی که در ادامه میآید، می‌توانید احساس کنترل بر کارهایتان را بازیابید.
- با کارفرمایتان درباره عوامل استرس‌زای محیط کار حرف بزنید. کارمندان سالم و شاد افراد مفیدتری هستند، پس کارفرمای شما به‌خودی‌خود انگیزه و مشوقی برای رفع استرس شغلی در محل کار، در صورت امکان، دارد. به‌جای ردیف کردن فهرست بلندبالایی از شکایت‌ها، به کارفرمایتان موقعیت‌های دقیقی را بگویید که بر عملکرد کاری‌تان تأثیر می‌گذارند.
- شرح شغلی‌تان را شفاف کنید. از سرپرست بخش خودتان بخواهید شرحی به‌روزشده از وظایف و مسئولیت‌های شغلی‌تان در اختیارتان بگذارد. آنگاه ممکن است بفهمید که بعضی از وظایفی که روی هم تلنبار شده‌اند اصلا در شرح شغلی شما نمی‌گنجند. به‌علاوه، با اشاره به این نکته که شما بیش از معیارهای شغلی‌تان از خودتان مایه گذاشته‌اید، می‌توانید قدرت و تأثیر خود را نیز کمی افزایش دهید.
- درخواست جابجایی کنید. اگر محیط کارتان به اندازه کافی بزرگ است، شاید بتوانید با جابجا شدن و رفتن به بخشی دیگر، از محیط سمی فرار کنید.
- وظایف تازه بخواهید. اگر مدت زیادی است که فقط یک کار تکراری انجام داده‌اید، کار تازه‌ای بخواهید: یک سطح درجه‌بندی متفاوت، یک منطقه فروش متفاوت، یک دستگاه متفاوت.
- مرخصی بگیرید. اگر فرسودگی شغلی اجتناب‌ناپذیر است، به خودتان استراحت کاملی بدهید. مسافرت بروید، از مرخصی‌های استعلاجی‌تان استفاده کنید، مرخصی موقت بگیرید – هر کاری که شما را از آن موقعیت دور نگه می‌دارد. از این فرصت دور بودن برای شارژ دوباره باتری‌تان و کسب چشم‌انداز کامل استفاده کنید.
در کارتان در جستجوی رضایت و معنا باشید
اگر از نحوه گذراندن بخش عمده‌ای از ساعات کاری‌تان ناراضی هستید، ممکن است استرس شغلی شدیدی بگیرید و آسیبی جدی به سلامتی جسمانی و روانی خود وارد سازید. ولی برای خیلی از ما داشتن شغلی رویایی که پرمعنا و پرثمر باشد فقط رویاست. حتی اگر در موقعیتی نباشید که بخواهید دنبال شغل دیگری بگردید که عاشق و مشتاقش باشید – همان‌طور که برای خیلی از ما چنین است – باز هم می‌توانید در همین شغلی که عاشقش نیستید هم هدف و لذتی بیابید.
حتی در بعضی شغل‌های عادی و بی‌هیجان هم معمولا می‌توانید تمرکز کنید بر اینکه مثلا مشارکت شما چه کمکی به دیگران می‌کند یا چه محصول یا خدمت بسیار موردنیازی ارایه می‌کنید. بر جنبه‌هایی از کارتان تمرکز کنید که عمیقا از آنها لذت می‌برید، حتی اگر فقط در حد احوالپرسی با همکارانتان در ساعت ناهار باشد. به‌علاوه، تغییر نگرش شما به شغلتان می‌تواند یاری‌تان کند دوباره احساس هدفمندی و کنترل را به دست بیاورید.
کاهش استرس شغلی توسط مدیران و کارفرمایان
کارکنانی که از انواع استرس شغلی رنج می‌برند ممکن است بهره‌وری کمتری داشته باشند، از کار غیبت کنند و مدام کارشان را عوض کنند. ولی شما در مقام مدیر، سرپرست یا کارفرما می‌توانید به پایین آوردن سطح استرس شغلی کمک کنید. اولین قدم این است که همچون یک الگوی نقش مثبت رفتار کنید. اگر شما خودتان در موقعیت‌های استرس‌زا بتوانید آرام بمانید، برای کارکنان شما نیز بسیار ساده‌تر خواهد بود که همان کار را انجام دهند.
- با کارمندان خود مشورت کنید. با ایشان درباره دلایل دقیقی صحبت کنید که موجب استرس شغلی آنها می‌شود. به بعضی مسایل از قبیل کمبود تجهیزات، کمبود پرسنل یا فقدان بازخورد سرپرست، شاید بتوان مستقیم‌تر اشاره کرد. به اشتراک گذاشتن اطلاعات با کارمندان همچنین می‌تواند تردیدهای آنها را نسبت به شغلشان و آینده‌شان کاهش دهد.
- با کارمندان خود تک‌تک گفتگو کنید. گوش کردن با دقت و توجه کامل و چهره‌به‌چهره باعث می‌شود کارمند احساس کند شنیده و فهمیده می‌شود. این کار کمک می‌کند استرس شغلی او و خودتان هم کاهش پیدا کند، حتی اگر قادر نباشید موقعیت را تغییر دهید.
- با تعارضات محیط کار به شیوه‌ای مثبت برخورد کنید. به شأن و مقام تک‌تک کارمندان خود احترام بگذارید؛ اذیت و آزار را بدون هیچ تسامحی پیگیری و متوقف کنید.
- به کارکنان خود فرصت مشارکت در تصمیم‌هایی را بدهید که بر کارشان اثر می‌گذارد. جهت کنترل استرس شغلی مثلا از داده‌های کارمندان در تنظیم قوانین کاری استفاده کنید. اگر خودشان در روند تصویب قوانین دخیل باشند، به آنها وفادارتر خواهند بود.
- از تعیین ضرب‌الاجل‌های غیرعملی بپرهیزید. اطمینان حاصل کنید که بار کاری با توانایی‌ها و منابع کارمندان شما متناسب باشد.
- خواسته‌ها و انتظارات خود را شفاف بگویید. برای کاهش استرس شغلی نقش‌ها، مسئولیت‌ها و هدف‌های کارکنان خود را به طور دقیق روشن کنید. اطمینان حاصل کنید که کنش‌های مدیریتی عادلانه‌اند و سازگار با ارزش‌های سازمانی.
- پاداش بدهید و تشویق کنید. موفقیت‌های شغلی را شفاهی و در سطح کل سازمان تحسین کنید. در برنامه‌ریزی‌تان دوره‌های بالقوه استرس‌زا را پس از دوره‌هایی قرار دهید که ضرب‌الاجل‌های فشرده‌شان کمتر است. فرصت تعامل اجتماعی را در میان کارمندان خود فراهم سازید.
امیدواریم که اطلاعات مفیدی را به شما کاربران گرامی در مورد استرس شغلی ارایه کرده باشیم. لطفا نظرات، پیشنهادات و انتقاداتتون در مورد استرس شغلی را در بخش دیدگاه های سایت، با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید. در وبسایت مهدی خلیلی بهترین مطالب آموزشی روانشناسی قرار داده خواهد شد. امیدواریم از این مطالب آموزشی روانشناسی استفاده لازم را ببرید. مقاله کنترل خشم قسمت اول هم بسیار خواندنی است. پیشنهاد می شود این مقاله را نیز مطالعه نمایید.
عالی بود ممنون
خیلی خوب بود واقعا ممنونم از مطالب بسیار عالی شما
با سلام
ممنون ازمطالبتون
عالی بود
لذت بردم از خوندنش
عرض سلام و ادب خدمت شما اقای دکتر خلیلی ، طبق معمول موضوع ارسالی هم جامع بود و هم جزییات داشت که میتوان ان را کاربردی و اثر بخش دانست،از تلاش شما برای اگاهی و رشد روز افزون مراجعین کمال سپاسگزاری را دارم 🌹🙏
ممنون از مطالب خوبی که به اشتراک می‌گذارید. زیاد دیدم افرادی که بخاطر شغلشون دچار استرس هستند و اذیت می‌شوند. حتی دیدم از بس بهشون فشار میآید دنبال بازنشسته شدن هستند.
سلام.
سپاس از شما و سایت مفید شما.
واقع بین… و مشاوره سریع.
دوست مشاور عالیست جناب دکتر خلیلی 🙂🌹
ممنون از شما میثم عزیز که این همه به من لطف داشتید.
خیلی ممنون از مطالب خوبتون
عالی بود 🙏🏽❤️
محیط کاری توسط افراد ناسالم پر استرس میشه ، گاهی ممکنه یک نفر باشه که با رفتارهای جو را خراب می‌کنه و بقیه ی افراد و چیزها هم تحت تأثیر اون قرار می‌گیرند. کاش میشد، افرادی که اختلال شخصیت شدید دارند را جاهایی بفرستند که کمتر باعث آزار بقیه ی کارکنان بشن.
نوع شغل هم در افزایش استرس مؤثره، مثلاً مشاغل آزادی هم که باید کاری برای مشتری انجام دهند مثل آرایشگر، متخصص زیبایی.. ممکنه خوب در نیاد و یا سلامتی و زیبایی مشتری به خطر بیافته، حتی یک آشپز که باید غذای با کیفیت مطلوب و سر وقت حاضر کنه برای تعداد زیادی هم دچار استرس میشه.
سلام و احترام
این موضوع یکی از روزمرگی های ما ایرانیان در شرایط مالی و اقتصادی و لابی گری های سازمانی است. متاسفانه مشاغل آزاد به دلیل عدم تامین مالی، مشکل در فروش، مالیات، اجاره بها و … درگیر هستند و کارمندان نیز به نوعی دیگر که مهمترین آن عدم توجه به شایسته سالاری و تبعیض های سازمانی و مدیریت نالایق و فشار برای انجام کارهای بیهوده ی غیر تخصصی، توسط متخصصین و مواردی ازین دست می باشد.
راهکارها تا حدودی چاره ساز است دکتر جان، لیکن در نظام اداری و غیر اداری متشنج و بی ثبات ایران، این راهکارها همانند مسکن عمل می کنن. و هر هفته یا هر ماه و یا ختی هر روز باید آنرا تکرار و تکرار و تکرار کرد. به هر حال مسکن نیز بهتر از بدون درمان ماندن است. سپاسگزارم
مشکل بزرگ سیسنم موجود است و تغییر آن نیازمند تغییر فردی در خودمان و سپس تغییر در سطح جامعه باشیم. چراغی برادار ، چراغی روشن کن. در آینه ها تکرار خواهیم شد. نیما یوشیج
عرض سلام و ادب خدمت شما اقای دکتر خیلی ، مطابق همیشه مطالب ارزنده‌ای مطرح شد ، به نظر میرسه اگاهی و دانش و تخصص ما بایستی موجب تغییر بشه که اگر این نیست حتما فراگیری کاربردی نیست ، از اینکه مشکلات و عواقب های ان مطرح شد و علاوه بر ان به راه حل های خوب و اثر بخش تکیه داشتید دست مریزاد عرض میکنم.با ارزوی موفقیت‌های روز افزون ، ارادتمند شما اصفهانی